اوتیسم چگونه درمان میشود؟

راه های شناسایی و درمان اوتیسم کدامند؟

حتی اگر به طور دقیق ثابت نشود که فرزند شما به اختلالات اوتیسم مبتلا شده است، باز هم استفاده از برخی درمانهای اوتیسم برای او ضرر خاصی نخواهد داشت. موسسات تعلیم و تربیت افراد دچار معلولیتهای ذهنی، معمولا این درمانها را طراحی میکنند تا هر گونه علائم بیماری اوتیسم را در کودکان زیر 3 سال شناسایی نموده و سریعا آن را کنترل نمایند.

درمانی که برای اختلالات اوتیسم فرزند شما تجویز میشود، متناسب با نیازهای شخصی او خواهد بود. از آنجایی که این بیماری یک اختلال با طیفی گسترده است (یعنی در برخی کودکان علائم بیماری خفیف است و در برخی دیگر بسیار شدید) و هر کودک رفتاری منحصر به فرد دارد، درمانهای این بیماری نیز خاص و منحصر به فرد خواهند بود.

این درمانها شامل انواع مختلفی از برنامه های رفتار درمانی از جمله برنامه ی بهبود گفتار و رفتار میباشد. همچنین گاهی برای کمک به این رویه از برخی داروهای اوتیسم استفاده میشود تا روند درمان بهتر دنبال شود.

مناسب ترین درمان برای فرزند شما رابطه ی مستقیمی با موقعیت و نیازهای او خواهد داشت اما هدف تمامی درمانها یک چیز خواهد بود : اینکه علائم اوتیسم از بین برود و سطح یادگیری و پیشرفت ذهنی کودک بهبود پیدا کند.

درمانهای رفتاری و ارتباطی

آنالیز رفتاری کاربردی (Applied Behavior Analysis) اغلب به منظور یادگیری رفتارهای مثبت و کاهش رفتارهای منفی کودکان در بیشتر مدارس و کلینیکهای رفتار درمانی مورد استفاده قرار میگیرد. میتوان از این آنالیز به منظور بهبود محدوده ی وسیعی از مهارتها استفاده نمود. این روشهای درمانی انواع مختلفی دارند که هر کدام برای هدف خاصی طراحی شده اند. از جمله ی این روشها میتوان به موارد زیر اشاره نمود:

آموزشهای انفرادی (Discrete trial training) که در آن از دروس ساده و تقویت رفتارهای مثبت استفاده میشود.

آموزش پاسخ اولیه (Pivotal response training) که در آن از روشهای تشویقی برای تهییج نمودن کودک به یادگیری و برقراری ارتباط استفاده میشود.

مداخله ی رفتاری شدید اولیه (Early intensive behavioral intervention) که به عنوان بهتررین روش درمانی برای کودکان زیر 5 سال شناخته میشود.

مداخله رفتاری کلامی (Verbal behavior intervention) که در آن تمرکز بر روی مهارتهای کلامی و گفتاری میباشد.

روش توسعه ای، مبتنی بر تفاوتهای فردی و بر اساس روابط اجتماعی. این نوع درمان با عنوان روش درمانی Floortime شناخته میشود. این نام گذاری به این دلیل است که در این روش شما همتراز کودکتان میشوید و به بازیها و فعالیتهای مورد علاقه ی او میپردازید و با او همراهی میکنید. با این کار شما علاوه بر پرورش عاطفی و فکری کودک به یادگیری مهارتهای ارتباطی و احساسی او کمک بسیار بزرگی خواهید نمود.

درمان و آموزش کودکان ناتوان در برقراری ارتباط (Treatment and Education of Autistic and Related Communication-handicapped Children). در این روش درمانی از المانهای بصری همچون کارتهای تصویری برای آموزش مهارتهای روزمره (همچون نحوه ی لباس پوشیدن) به کودک استفاده میشود. در این روش اطلاعات به بخشهای کوچکتر و ساده تر تقسیم میشوند تا کودک بتواند آنها را راحت تر بیاموزد.

روش ارتباطی تغییر تصاویر (The Picture Exchange Communication System). این روش نیز یکی دیگر از روشهای مبتنی بر المانهای تصویری است با این تفاوت که در آن بجای کارتهای تصویری از سمبلها استفاده میشود. در این روش کودک می آموزد که چگونه سوال بپرسد و از طریق برخی سمبلها چگونه میتواند ارتباط برقرار نماید.

درمان حرفه ای (Occupational Therapy). این روش درمانی به کودک شما کمک میکند که مهارتهای زندگی همچون غذا خوردن، لباس پوشیدن، حمام کردن و نحوه ی ارتباط با دیگران را به راحتی بیاموزد. این مهارتها به کودک این امکان را خواهد داد که بتواند تا جایی که امکان دارد بدون نیاز به کمک و کاملا مستقل به زندگی خود ادامه دهد.

درمان اختلالات حسی (Sensory Integration Therapy). اگر کودک شما به آسانی با مواردی همچون چراغهای پر نور، برخی صداهای خاص یا حس لمس شدن سریعا بد حال میشود، این درمان میتواند به او کمک کند تا بیاموزد که چگونه میتواند با این احساسات به راحتی کنار بیاید.

درمانهای دارویی

هیچ درمان کاملی برای اختلالات اوتیسم وجود ندارد و در حال حاضر هیچ دارویی برای درمان این اختلالات به بازار عرضه نشده است. اما استفاده از برخی داروها میتواند علائم این اختلالات از جمله افسردگی، تشنج و مشکل تمرکز را بهبود دهد.

مطالعات نشان داده است که اگر استفاده از دارو با رفتار درمانی همراه شود، بهترین تاثیر را بر روی بیمار خواهد گذاشت.

ریسپریدون (Risperidone) تنها دارویی است که برای بهبود اختلالات اوتیسم در کودکان مورد تایید FDA قرار گرفته است. این دارو را میتوان برای کودکان بین 5 تا 16 سال تجویز نمود.

در برخی موارد خاص پزشکان برای بیماران اوتیسم از داروهای دیگری همچون داروهای ضد افسردگی استفاده میکنند اما هیچ یک از این داروها مورد تایید FDA نیستند.

از پزشک کودکتان بپرسید که آیا برای درمان اختلالات کودک شما داروی خاصی وجود دارد؟

تغذیه

کارشناسان هیچ نوع رژیم غذایی خاصی را برای کودکان مبتلا به اوتیسم پیشنهاد نمی دهند اما تامین تغذیه ی مناسب برای کودک، هم از اهمیت بالایی برای سلامت او برخوردار است و هم میتواند علائم بیماری او را بهبود دهد. گاهی برای بهبود علائم بیماری اوتیسم، برخی غذاها از رژیم غذایی کودک حذف میشوند تا تاثیر آنها بر روی بیماری کودک مورد بررسی قرار گیرد. از جمله موادی که از رژیم کودک حذف میشود میتوان به گلوتن اشاره نمود.

با وجود گفته های فوق، هیچ تحقیق و دست آوردی وجود ندارد که اثبات نماید حذف پروتئینی مانند گلوتن از رژیم غذایی کودک میتواند در بهبود بیماری او موثر واقع شود. همچنین مشخص نیست که آیا محدود کردن غذاهای حاوی گلوتن مانند لبنیات میتواند در بهبود بیماری کودک موثر واقع شود.

کودکانی که به اختلالات اوتیسمی مبتلا هستند، معمولا در مقایسه با کودکان دیگر، استخوانهای نازکتری دارند. از این رو وجود مواد غذایی استخوان ساز در رژیم غذایی این کودکان اهمیت بسیاری دارد. برای تهیه ی یک برنامه ی غذایی مناسب برای کودکتان میتوانید با یک متخصص تغذیه مشورت نمایید و بهترین رژیم غذایی را با مشورت او انتخاب نمایید.