روشهای درمانی برای اختلالات طیف اوتیسم

اختلالات طیف اوتیسم چگونه درمان میشوند؟

از آنجایی که کودکان مبتلا به بیماری اوتیسم هر کدام علائم منحصر به فرد مربوط به خود را دارند، بنابراین هر کودک باید درمان خاص خود را دریافت نماید. روشهای درمانی بسیار متنوعی برای درمان اوتیسم پیشنهاد شده است که با استفاده از آنها میتوان مهارتهای یادگیری، ارتباطی و اجتماعی را در کودکان مبتلا به اوتیسم بهبود داد.

تجزیه و تحلیل کاربردی رفتار ((ABA)Applied Behavior Analysis)

این روش یکی از پذیرفته شده ترین روشهای درمانی برای بهبود وضعیت کودکان مبتلا به اوتیسم به حساب می آید. این روش درمانی اگر قبل از 5 سالگی کودک مورد استفاده قرار گیرد، میتواند نتایج بسیار بهتری را به همراه داشته باشد اما این روش میتواند مزایای بسیار زیادی نیز برای افراد بالای 5 سال نیز داشته باشد.

روش درمانی ABA رفتارهای اجتماعی، حرکتی و کلامی را آموزش میدهد و کمک میکند که کودک با مهارتهای استدلالی آشنا شود و مدیریت رفتارهای چالشی را به او می آموزد. کارکرد این روش بر اساس آموزش مهارتهای مختلف با استفاده از مشاهدات و تقویت رفتارهای مثبت کودک بنا شده است.

برای بهره مندی از حد اکثر ظرفیت روش تجزیه و تحلیل کاربردی رفتار، کودک شما به 20 تا 40 ساعت آموزش انفرادی در هفته نیازمند خواهد بود. یکی از نقاط ضعف برچسته ی این روش هزینه های بالای آن میباشد.

اگر خودتان اقدام به آموزش تمرینات ABA کنید، نتایج بهتری از آن دریافت خواهید نمود. به این طریق میتوانید ارتباط بهتری با فرزندتان برقرار نمایید و رفتارهای مثبت او را به طور مداوم تقویت کنید. با این حال برای به کار گیری صحیح این روش، به زمان و مهارت کافی نیاز میباشد.

این روش به کودک شما کمک خواهد کرد مهارتهایی را که می آموزد را به راحتی به فعالیتهای دیگر تعمیم دهد. این روش همچنین کمک میکند که کودک شما کمتر به رفتارهای منفی و ناسالم متمایل شود.

روش درمانی رشد ارتباطی یا توسعه ی ارتباطی (RDI)

این روش تا حدودی روش جدیدی میباشد، متخصصانی که این روش را ابداع نموده اند معتقدند که این روش در صورتی که در سنین خیلی پایین در کودکان مبتلا به اوتیسم مورد استفاده قرار بگیرد میتواند تاثیر گذاری بیشتری داشته باشد. البته این بدان معنی نیست که این روش برای افراد مبتلا به اوتیسم در سنین بالاتر نمیتواند مفید باشد بلکه این روش برای افراد مبتلا به اوتیسم در تمامی سنین میتواند تاثیر گذار باشد.

در این روش سعی میشود که کودک یاد بگیرد چگونه میتواند در افکار و تصورات خود انعطاف پذیر تر باشد و بتواند در براقراری ارتباطات اجتماعی با دیگر افراد تعامل پذیری بیشتری داشته باشد. در این روش آموزشهای اولیه ی کودک در زمینه برقراری ارتباطات اجتماعی، پدر و مادر وی به عنوان شخص ثانویه ای که وی باید با آنها تعامل داشته باشد هدف قرار داده میشوند و پس از آن دیگر اعضای خانواده وی هدف قرار داده میشوند. این روش بسیار شبیه به دیگر روشهای درمانی اوتیسم میباشد که بر روی هسته اصلی اختلال موجود در کودک متمرکز میشوند و مهارتهای اجتماعی و برقراری تعامل با افراد و محیط به کودک آموخته میشود.

یکی از مهم ترین نکات در موفقیت این روش دخالت و شرکت والدین در این پروسه درمانی میباشد. در این روش به والدین کودک آموزشهایی داده میشود و به آنها یاد داده میشود که چگونه از هر فرصت و موقعیت کوچکی برای یاد دادن مهارتهای مفید به کودک خود استفاده نمایند. این موقعیتها در واقع بهترین شانس کودک شما برقراری ارتباط با محیط و یاد گیری بسیاری مهارتهای اجتماعی میباشد.

از آنجایی که روش RDI یک روش جدید برای بهبود وضعیت کودکان مبتلا به اوتیسم میباشد هنوز مستندات و آمارهای دقیقی از میزان تاثیر گذاری این روش موجود نمیباشد. البته مطالعاتی بر روی تعدادی از کودکانی که با استفاده از این روش مورد درمان قرار گرفته اند انجام شده است که نشان میدهد بهبودهای چشم گیری در وضعیت این کودکان ایجاد شده است.

برای آنکه بتوانید کودک خود را با این روش مورد درمان قرار دهید باید وقت کافی برای شرکت کردن در کارگاه های آموزشی و یا مشاهده ویدیوهای آموزشی مربوط به این روش را داشته باشید تا یاد بگیرید که چگونه میتوانید با استفاده از تکنیکهای این روش به کودک خود کمک نمایید. این روش میتواند برای والدین بسیاز زمان بر و هزینه بر باشد .

علاوه بر این شما باید به طور مرتب با مشاور مختصص در زمینه روش درمانی RDI و کسی که برنامه مخصوص آموزش کودک شما را مشخص نموده است در تماس باشد و همچنین وضعیت کودک خود را برای وی شرح داده و ویدیوهایی از تعاملات کودک خود تهیه نموده و با وی مورد بررسی قرار دهید.

ادغام حسی و روشهای مرتبط

بسیاری از کودکان مبتلا به اوتیسم دارای اختلالات حسی میباشند. برخی از این کودکان به محرکهای حسی مثل فلشهای نور و صداهای مختلف بسیار حساس میباشند. برخی دیگر از آنها نیز به قدر کافی به محرکهای حسی حساس نمیباشند.

روشهای درمانی مختلفی وجود دارند که برای درمان کودکان مبتلا به اختلالات طیف اوتیسم توانسته اند موفقیت آمیز باشند. با وجود آنکه روشهای درمانی مختلفی برای درمان اختلالات مربوط به حسهای مختلف در این کودکان به کار گرفته شده است همچنان مستنداتی مبنی بر مفید بودن و تاثیر گذار بودن این روشها برای درمان اختلالات حسی موجود نمیباشد.

برخی متخصصان که در زمینه درمان مشکلات حسی در کودکان مبتلا به اوتیسم فعالیت میکنند سعی میکنند که با استفاده از روشهای ادغام حسی این مشکلات را در کودکان مبتلا به اوتیسم تا حدود زیادی درمان نمایند. هدف از این روش درمانی آن است که عکس العمل کودک به محرکهای حسی طبیعی گردد.

برای مثال اگر کودک به لمس شدن بیش از حد حساس باشد، متخصص مربوطه تلاش میکند که میزان حساسیت کودک را در طول زمان کاهش دهد. در این روش از ضربه زدن و تماس دادن پوست کودک با مواد و اجسام از جنسهای مختلف و به خصوص پارچه های مختلف، حساسیت کودک را نسبت به لمس شدن کاهش دهد.

البته این کارها در غالب بازیهای جالب و مفرح برای کودک انجام میشود و به گونه ای انجام میشود که برای کودک جالب و سرگرم کننده باشد. در واقع در این روش سعی میشود که تمرکز کودک از لمس شدن برداشته شود و بر روی بازی متمرکز گردد تا موضوع لمس شدن برای وی حساسیتی ایجاد ننماید.

روشهای درمانی ادغام حسی برای حل مشکلات و اختلالات حسی در کودکان مبتلا به اوتیسم بسیار متنوع و متفاوت میباشد و هر یک از این روشهای مخصوص کودکانی با یک نوع خاص از اختلالات میباشد. دقت داشته باشید که شما و درمان گر کودک شما باید روشهای درمانی مختلفی را مورد آزمایش قرار دهید و استراتژیهای گوناگونی را به کار بگیرید تا بتوانید بهترین روش برای درمان کودک خود را بیابید.