سندرم آسپرگر یکی از انواع خفیف اختلالات طیف اوتیسم
سندرم آسپرگر چیست؟
زمانی که شما با یک فرد دچار به سندرم آسپرگر مواجه میشوید، در وهله اول دو نکته را در باره وی متوجه میشوید، اول اینکه این فرد درست به اندازه دیگر افرادی که شما با آنها در تماس هستید از هوش برخودار است، دوم اینکه این فرد نسبت به دیگر افراد با مشکلات بیشتری در زمینه بر قراری ارتباط مواجه است و گویی مهارتهای اجتماعی وی نسبت به دیگر افراد کمتر میباشد. افراد مبتلا به سندرم آسپرگر توجه و تمرکز وسواس گونه و بیش از حد نیاز بر روی یک مساله از خود نشان میدهند و دائما از خود رفتار و حرکاتی را به صورت تکرار شونده نشان میدهند.
در گذشته پزشکان معتقد بودند که سندرم آسپرگر یک مشکل و بیماری مجزا نمی باشد اما در سال 2013 در جدید ترین ویرایش کتاب مرجع سلامت روان، متخصصان نوع دسته بندیها را تغییر دادند و در این دسته بندیهای جدید سندرم آسپرگر به عنوان یکی از انواع اختلالت اوتیسم دسته بندی شد.
امروزه دیگر سندرم آسپرگر به تنهایی یک مشکل یا اختلال مغزی مجزا را شامل نمیشود بلکه امروزه این بیماری بخشی از یک گروه یا دسته بندی بزرگتر است که به آن Autism Spectrum Disorders یا طیف اختلالات اوتیسم گفته میشود. در حالت کلی میتوان گفت که علائم و اختلالات مشاهده شده در افراد مبتلا به سندرم آسپرگر و افراد مبتلا به انواع مختلف اوتیسم مشابهتهایی دارد و این امر باعث شده است که این اختلال نیز در گروه اوتیسم طبقه بندی گردد.
علائم مشاهده شده در افراد مبتلا به سندرم آسپرگر بسیار خفیف تر از افرادی است که به اختلالات اوتیسم دچار میباشند و از این رو پزشکان به سندرم آسپرگر اوتیسم با کارکرد بالا یا High functioning میگویند.
علائم سندرم آسپرگر
علائم سندرم آسپرگر در مراحل اولیه زندگی افراد یا درهمان سنین کودکی به وضوح نمایان میگردند. برای مثال کودکانی که به سندرم آسپرگر دچار هستند به چشمان افراد نگاه نمیکنند و گویی از ایجاد ارتباط چشمی اجتناب مینمایند. این مساله حتی در برابر پدر و مادر آنها نیز صادق میباشد و آنها از برقراری تماس چمی با پدر و مادر خود نیز دوری مینمایند. ممکن این این کودکان در برخورد با افراد اندکی کم رو و خجالتی به نظر برسند و در هنگام مواجه شدن با موقعیتهای اجتماعی گوناگون نتوانند عکس العمل مناسبی از خود نشان بدهند. برای مثال ممکن است این کودکان زمانی که کسی با آنها صحبت مینماید نتوانند پاسخ مناسب و یا عکس العمل درستی از خود نشان دهند.
افراد مبتلا به سندرم آسپرگر ممکن است برای درک و یا استفاده از رفتارها و حرکات ساده ای که در هنگام برقراری تعاملات اجتماعی به کار گرفته میشوند، دچار مشکل باشند. برای مثال این افراد ممکن است متوجه حالات صورت و حالات بدن افراد در هنگام صحبت کردن نشوند و نتوانند آنهارا در ذهن خود تحلیل نمایند و همچنین نتوانند از این ابزارها در هنگام گفتگو با دیگران برای تاثیر گذاری بیشتر گفتار خود کمک بگیرند. برای مثال ممکن است زمانی که فردی اخم میکند این افراد متوجه ناراحتی و یا خشم فرد نگردند.
یکی دیگر از علائمی که در این افراد مشاهده میگردد، بی احساسی و عدم نشان دادن عکس العمل به مسائلی که موجب بر انگیخته شدن احساسات میگردند، باشد. برای مثال کودکان مبتلا به سندرم آسپرگر ممکن است در اثر شنیدن یک جوک نخندند و یا زمانی که شاد هستند لبخند نزنند. علاوه بر این ممکن است این کودکان در صحبت کردن خود هیچ لحن خاصی نداشته باشند و گفتار آنها کاملا بی روح و مثل صحبت کردن یک ربات باشد.
اگر کودک شما به سندرم آسپرگر دچار باشد ممکن است مکررا درباره خودش صحبت نماید و موضوعی که به آن علاقه مند است را دائما تکرار کند و به صورت تکراری یک حرکت یا رفتار را برای مدت نسبتا طولانی انجام دهد.
کودکان مبتلا به سندرم آسپرگر به هیچ وجه از تغییر خوششان نمی آید، برای مثال ممکن است این کودکان دائما یک خوراکی ثابت را برای صبحانه خود انتخاب نمایند و یا دوست نداشته باشند هیچ تغییر دیگری مثل تغییر کلاس درس یا محل زندگی، روند تکراری زندگی آنها را تحت تاثیر قرار دهد.
شناسایی بیماری و کمک به کودکان مبتلا به سندرم آسپرگر
اگر شما متوجه شوید که علائم سندرم آسپرگر در کودک شما وجود دارد، باید سریعا این مساله را با پزشک متخصص کودکان در میان بگذارید، این پزشک میتواند شما را به متخصص بیماریهای روانی و اعصاب در کودکان ارجاع دهد که در زمینه مشکلات مربوط به اختلالات طیف اوتیسم شناخت و تخصص کافی داشته باشد. برای مثال ممکن است نیاز باشد مشکلات کودک شما توسط متخصصان موجود در چندین نمونه از زمینه های زیر مورد بررسی قرار گیرد:
- روان شناس: متخصصان این زمینه میتوانند مشکلات رفتاری و احساسی در کودک شما را مورد درمان قرار دهند.
- متخصص مغز و اعصاب در کودکان: این متخصصان مشکلات مغزی را در فرد مورد بررسی و درمان قرار میدهند.
- متخصص رشد و تکامل در کودکان: این متخصصان در زمینه مسائل مربوط به مشکلات گفتاری در کودکان و دیگر مشکلات یکه در روند رشد و تکامل کودکان ایجاد میگردد فعالیت میکنند.
- روان پزشک: این متخصصان مشکلات مربوط به وضعیت سلامت روان افراد را مورد بررسی قرار میدهد و برای بهبود وضعیت روان افراد برای آنها داروهایی تجویز مینمایند.
البته مشکلات مربوط به کودکان مبتلا به سندرم آسپرگر عموما به طور گروهی و با رویکرد تیمی درمان میشوند، این بدان معنی است که شما برای حل مشکلات کودکان خود به کمک بیش از یک متخصص نیاز خواهید داشت و این کار باید با کمک یک تیم از متخصصان موجود در زمینه های مختلف انجام شود.
زمانی که شما به پزشک یا متخصص مربوطه در هر یک از زمینه های مختلف مراجعه مینمایید ممکن است وی از شما سوالاتی درباره رفتار کودک شما و عکس العملهای وی در شرایط مختلف بپرسد. برای مثال ممکن است سوالاتی مشابه موارد زیر از شما پرسیده شود:
کودک شما چه علائم و رفتارهایی دارد که موجب شده است شما به دچار بودن وی به این بیماری شک کنید و شما اولین بار چه زمانی این علائم را در وی مشاهده نمودید؟
کودک شما چه زمان و یا در چه سنی صحبت کردن خود را شروع نمود؟
آیا کودک شما با دیگران ارتباط برقرار مینماید و نوع ارتباط وی با دیگر کودکان به چه شکلی میباشد؟
آیا کودک شما تمرکز و توجه وسواسی به یک چیز یا کار نشان میدهد؟
آیا کودک شما دوستانی دارد و نوع تعاملات و ارتباطات وی با دیگر افراد به چه شکلی میباشد؟
سپس پزشک رفتارها و عکس العملهای کودک شما در وضعیتهای مختلف را شخصا مورد بررسی قرار میدهد تا دریابد که کودک شما در موقعیتهای مختلف چگونه رفتار میکند.
درمان
هر کودکی که به مشکل سندرم آسپرگر دچار شود یک مورد مجزا است و نمیتوان یک نسخه را برای تمامی افراد تجویز نمود. پزشک کودک شما باید راه کارها و رویکردهای درمانی مختلفی را به کار گیرد تا متوجه شود که کدامیک برای کودک شما مناسب تر میباشد و کودک شما به آن عکس العمل بهتری نشان میدهد.
این روشهای درمانی شامل موارد زیر میباشند:
- آموزش دادن مهارتهای اجتماعی: در این روش متخصصان در جلسات جمعی و یا انفرادی به کودک شما می آموزند که چگونه با دیگران وارد تعامل گردد و خودشان را به شیوه های بهتری در جمع افراد ابزار نمایند. یادگیری مهارتهای اجتماعی معمولا با شیوه های شبیه سازی و مدل کردن موقعیت برای این نوع کودکان ساده تر و قابل یادگیری تر میباشند.
- گفتار درمانی: این روش درمانی نیز به کودک شما کمک مینماید که مهارتهای اجتماعی و ارتباطی خود را بهبود دهد، برای مثال در این شیوه ی آموزشی به کودک آموخته میشود که چگونه در هنگام صحبت کردن از کم و زیاد کردن تن صدای خود برای تاثیر گذار تر شدن صحبتهای خود کمک بگیرد تا مشکل صحبت کردن رباتی در کودک حل شود. علاوه بر این در این آموزشها به کودک آموخته میشود که چگونه میتواند در یک مکالمه دو نفره شرکت نماید و چگونه از رفتارها وحالات صورت افراد به احساسات آنها پی ببرد.
- شیوه درمانی مبتنی بر رفتار شناختی (CBT): در این شیوه درمانی به کودک شما آموخته میشود که روش فکر کردن خود را تغییر دهد، این کار به کودک کمک مینماید که بتواند احساسات خود را کنترل نمایند و از انجام حرکات تکراری برای مدت طولانی دوری نماید.
- شیوه های آموزش یه والدین: در این شیوه بسیاری از چیزهایی که باید به کودک آموخته شود و شیوه های آموزش این نکات به والدین یاد داده میشود و والدین میتوانند در خانه تمریناتی را با کودکان خود انجام دهند. برخی از خانواده ها نیز در این شرایط با یک مشاور خانواده و یک مشاور درمانی مشورت مینمایند تا بتوانند راه های کنار آمدن با مسائل مربوط به داشتن یک کودک مبتلا به سندروم آسپرگر را بیاموزند.
- شیوه درمانی با آنالیز رفتاری: در این شیوه درمانی رفتارهای اجتماعی و ارتباطی مثبت در کودک شما تقویت میگردد. در این روشها با تشویق کودک و تحسین کردن وی در زمان انجام دادن رفتارهای درست این رفتارها به کودک آموخته میشود و در وی نهادینه میگردد.
- روش درمانی دارویی: هیچ داروی مشخصی وجود ندارد که استفاده از آن برای درمان سندرم آسپرگر توسط سازمان غذا و دارو تایید شده باشد. اما داروهایی وجود دارند که میتوانند برای بهبود علائم و وضعیتهایی که در اثر این بیماری ایجاد میشوند مورد استفاده قرار گیرند. برای مثال برخی از علائم این بیماری که میتوان با دارو آنها را کنترل نمود عبارتند از افسردگی و اضطراب. پزشک ممکن است استفاده از برخی از این داروها را برای فرزند مبتلا به سندرم آسپرگر شما توصیه نماید.
مهارکننده های انتخابی باز جذب سروتونین (SSRIs)
داروهای ضد روان پریشی
داروهای محرک یا استیمولنتها
با انتخاب روش درمانی صحیح کودک شما میتواند یاد بگیرد که با بسیاری از انواع چالشهای اجتماعی و ارتباطی که با آنها مواجه است مواجه شده و از پس آنها بر بیاید. این روشهای درمانی میتواند به کودک شما کمک کند که در مدرسه عملکرد خوبی داشته باشد و زندگی طبیعی و نرمالی برای خود داشته باشد.
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.