نشانه های اولیه اوتیسم

نشانه هایی که نباید آنها را نادیده گرفت

اوتیسم چیست؟

اوتیسم نوعی اختلال مغزی است که در سنین کودکی در برخی کودکان مشاهده میگردد و در سه سال اول زندگی فرد کاملا علائم آن مشخص میگردد. اختلالاتی که در اثر اوتیسم ایجاد میشود باعث میشود که کودک قابلیت برقراری ارتباط و معاشرت با دیگر افراد را نداشته باشد و به نوعی رفتارها و مهارتهای اجتماعی وی ضعیف تر از دیگر کودکان در سنین مشابه باشد. اختلالات اوتیسم در کودکان میتواند شدت و وخامت متفاوتی داشته باشد و در برخی کودکان خفیف بوده و در برخی دیگر بسیار شدید باشد. مشکلات ایجاد شده در کودکان مبتلا به اوتیسم نیز مختلف است، برخی دچار مشکلات یادگیری بوده، برخی در استفاده از دستها و انجام کارهای ساده مشکل دارند و یا برخی دیگر دچار مشکلاتی برای صحبت کردن میباشند. مشکلات طیف اوتیسم (ASDs) از میان هر 68 کودک، یکی را تحت تاثیر قرار میدهند و احتمال وقوع آن در کودکان پسر 4 الی 5 برابر بیش تر از دختران میباشد.

علائم اوتیسم

پیش از آنکه یک کودک به سن 3 سالگی برسد، زیر نظر داشتن دقیق رفتارهای وی میتواند در شناسایی این بیماری کمک کننده باشد. برخی از کودکان حتی تا سنین 18 الی 24 ماهگی نیز رشد طبیعی دارند و پس از آن رشد ذهنی آنها متوقف یا کند میشود و یا برخی مهارتهای خود را از دست میدهند. از نشانه های اوتیسم میتوان به موارد زیر اشاره نمود:

انجام حرکات به صورت تکرار شونده برای مثال تکان دادن دستها و پاها و یا چرخیدن

دوری کردن از تماس چشمی و یا تماس بدنی

تاخیر در یادگیری صحبت

تکرار کردن کلمات و یا حروف

غمگین شدن در اثر تغییرات کوچک

البته باید به خاطر داشته باشید که این علائم ممکن است در کودکانی که به اوتیسم دچار نیستند نیز مشاهده گردد.

نشانه های اولیه در سال اول زندگی کودک

حتی نوزادان نیز اجتماعی هستند و دوست دارند با دنیای پیرامون خود ارتباط داشته باشند. از این رو شما میتوانید از شیوه برقراری ارتباط کودکتان با دنیای اطراف به نشانه های اوتیسم در وی پی ببرید. در سنین زیر یک سالگی کودکانی که به اوتیسم دچار هستند ممکن است:

نسبت به صدای مادر عکس العمل نشان ندهند

نسبت به شنیدن نام خود عکس العمل نشان ندهند

به چشمان افراد نگاه نکنند

صداها و اشاراتی که کودکان در سنین یک سالگی ایجاد مینمایند را از خود نشان ندهند

به رفتارهای اطرافیان عکس العمل نشان ندهند و برای مثال تلاش برای خنداندن آنها همواره بی ثمر باشد

البته باز هم باید گفت که کودکانی که به اوتیسم دچار نباشند هم ممکن است چنین علائمی داشته باشند اما بهتر است که شما در زمان مواجه شدن با این علائم در کودک خود سریعا مساله را با پزشک درمیان بگذارید تا در صورت وجود علائم بیماری پزشک آن را در مراحل اولیه شناسایی نماید.

نشانه های اولیه در سال دوم زندگی کودک

در سال دوم زندگی کودکان نشانههای اوتیسم در آنها بسیار مشهود تر بوده و شناسایی آنها امکان پذیر تر میباشد. در این سن تمامی کودکان نرمال کلمات اولیه خود را یاد میگیرند و سعی میکنند به چیزهایی که نیاز دارند اشاره نمایند، حال آنکه کودکان مبتلا به اوتیسم همچنان بی اعتنا به اطراف خود هستند و عکس العملهای خاصی از خود نشان نمیدهند. از نشانه های اوتیسم در این سن میتوان به موارد زیر اشاره نمود:

کودک تا 16 ماهگی هیچ کلمه ای را نتوانند ادا کند

کودک هیچ بازی کودکانه ای را تا 18 ماهگی یاد نگیرد

کودک تا 2 سالگی هیچ عبارت 2 کلمه ای را نتواند ادا کند

کودک هیچ گونه مهارتهای زبانی نداشته باشد

کودک نسبت به تلاش افراد اطراف خود برای اشاره کردن به اجسام و بازیهای کودکانه بی تفاوت باشد

نشانه های اوتیسم در سال سوم زندگی کودک

در برخی از کودکان مبتلا به اوتیسم اختلالات به صورت یادگیری و رفتاری وجود داشته باشد و در برخی دیگر ممکن است اختلالات بدنی مشاهده گردد. برای مثال برخی کودکان مبتلا به اوتیسم دچار اختلالات گوارشی مثل یبوست میباشند و برخی دیگر با اختلالات خواب مواجه میگردند. برخی کودکان مبتلا به اوتیسم ممکن است دچار مشکلاتی برای هماهنگی عضلات اصلی بدن که برای دویدن و بالا رفتن از یک جسم بدان نیاز دارند مواجه باشند و برخی دیگر در ایجاد هماهنگی میان عضلات کوچک مثل عضلات دست که برای برداشتن یک چیز یا تکان دادن آن مورد استفاده قرار میگیرند، مواجه هستند. حدود یک سوم کودکان مبتلا به اوتیسم به تشنجهای شدید نیز دچار میشوند.

اوتیسم چگونه مغز افراد را تحت تاثیر قرار میدهد؟

اوتیسم بخشی از مغز که مسئول احساسات، ارتباط با دیگران و یادگیری و انجام حرکات است را تحت تاثیر قرار میدهد. در کودکان خردسال ممکن است اوتیسم موجب بروز بزرگی اندازه سر و مغز در آنها گردد که این مشکل میتواند به دلیل مشکلاتی در رشد مغز باشد. ژنهای غیر طبیعی ممکن است به طور موروثی و از طریق والدین به فرزندان به ارث برسد و این ژنها میتوانند موجب شوند که برخی قسمتها در مغز عملکرد ضعیفی داشته باشند. محققان به دنبال روشی هستند تا بتوانند علائم اوتیسم را در اسکنهای مغزی شناسایی نمایند.

شناسایی زود هنگام اوتیسم در کودکان

در بسیاری از کودکان اختلالت اوتیسم تا سنین پیش دبستانی و یا حتی دبستان هم شناسایی نمی گردد و از این رو این کودکان کمکهای لازم برای بهبود وضعیت خود را دریافت نمی نمایند. از این رو قوانین و مقرراتی برای انجام غربالگریهای مربوط به یادگیریهای اولیه در کودکان وجود دارد. انجام غربالگریهای مخصوص اوتیسم باید در سنین:

9 ماهگی

18 ماهگی

24 ماهگی

انجام شود، البته برای کودکانی که سابقه خانوادگی اوتیسم در والدین یا اقوام نزدیک آنها وجود دارد و یا علائم نگران کننده ای در آنها مشاهده میگردد، انجام غربالگری در فواصل زمانی دیگر بنا به صلاح دید پزشک نیز ضروری میباشد.

شناسایی اوتیسم: اختلالات گفتاری

در بازدیدهای منظمی که پزشک از نوزادان انجام میدهد، وجود یا عدم وجود نشانه های اوتیسم را کودکان مورد بررسی قرار میدهد. برای مثال پزشک بررسی میکند که کودک شما چگونه به صدای شما عکس العمل نشان میدهد و یا عکس العملهایی مثل خندیدن در پاسخ به بازیهای کودکانه و امثال آن را مورد بررسی قرار میدهد. ممکن است پزشک از شما سوال کند که آیا کودک شما صداهایی مشابه گفتار از خود ایجاد مینماید یا خیر؟ در صورت تاخیر در شروع تلاش برای صحبت کردن ممکن است پزشک از شما بخواهد کودک را نزدیک گفتار درمان گر ببرید تا مشکل وی مورد بررسیهای دقیق تر قرار گیرد. ممکن است نیاز به انجام تستهای شنیداری وجود داشته باشد، البته اکثر کودکان مبتلا به اوتیسم صحبت میکنند اما ممکن است شروع به صحبت کردن در آنها دیرتر از دیگر کودکان اتفاق بیفتد و یا اختلالات دیگری در صحبت کردن آنها وجود داشته باشد. برای مثال کودکان مبتلا به اوتیسم ممکن است به شکل طبیعی صحبت ننمایند و آهنگ و لحن گفتار آنها غیر طبیعی باشد و یا اصطلاحا شبیه به ربات صحبت کنند.

شناسایی اوتیسم: ضعف در مهارتهای اجتماعی

مشکلاتی در برقراری ارتباط با دیگران یکی از نشانه های بسیار مهم اختلالات طیف اوتیسم میباشد. برای شناسایی اختلالت در مهارتهای اجتماعی کودک شما میتوانید از یک روان شناس کمک بگیرید البته عموما باید از شخصی کمک گرفته شود که سابقه ای در این زمینه داشته باشد. کودکان مبتلا به اوتیسم از نگاه کردن در چشمان افراد خود داری مینمایند این مساله ممکن است حتی درباره پدر و مادر آنها نیز صادق باشد. برای مثال ممکن است این کودکان برای مدت طولانی بر روی یک شیء خاص متمرکز شوند و سایر اجسام موجود در اطراف خود را کاملا نادیده بگیرند. این کودکان ممکن است در ادای مفاهیم مد نظر خود با حرکات بدن، اشارات و ژست صورت و بدن نیز دچار مشکل باشند.

شناسایی اوتیسم: ارزیابی کودک

هیچ روش پزشکی و تست خاصی برای شناسایی اوتیسم در کودکان وجود ندارد، اما روشهای عملی که میتوانند برای تشخیص مشکلات شنوایی، مشکلات گفتاری، اختلالات رشد و هر گونه اختلالات مرتبط و یا غیر مرتبط دیگری با اوتیسم وجود دارد که میتواند برای شناسایی این بیماری در کودکان مفید باشد. در این مواقع پزشک ممکن است لیستی از سوالات را از والدین این کودکان بپرسد، این روش نوعی روش غربالگری میباشد و برای دریافت درک درستی از مهارتهای رفتاری و ارتباطی کودک به کار گرفته میشود. شروع کردن درمان این کودکان به خصوص در سنین زیر 3 سال میتواند به شدت در بهبود روند رشد اجتماعی کودک تاثیر گذار باشد.

سندرم اسپرگر

کودکان مبتلا به سندرم اسپرگر کم هوش نبوده و با مشکلاتی زبانی مواجه نمی باشند. در حالت کلی این کودکان با مشکلات گفتاری پیشرفته مواجه میباشند. البته این کودکان ممکن است از لحاظ رفتار اجتماعی غیر طبیعی باشند و برای درک اشارات غیر گفتاری مثل حرکات بدن و یا صورت، دچار مشکل باشند. این کودکان ممکن است قادر باشند بر روی یک موضوعی که توجه آنها را جلب مینمایند به شدت متمرکز شوند اما در ایجاد ارتباط با دیگر کودکان و دوست شدن با آنها با مشکل مواجه باشند.

درمان: برنامه های رفتاری

روشهای رفتار درمانی به طور گسترده ای در کودکان مبتلا به اوتیسم پیشرفت کرده است و این روشها به کودکان مبتلا به اوتیسم در یادگیری گفتار، ارتباط بر قرار کردن با دیگران و کنار آمدن با سایر افراد به روشهای موثر تر و مفید تر، کمک مینمایند. مشاهداتی وجود دارد که نشان میدهد این روشها برای کمک به رشد فیزیکی این کودکان نیز بسیار مفید میباشد. این برنامه ها که به صورت گام به گام و کاملا فشرده میباشند و به آنها آنالیز رفتاری گفته میشود انجام رفتارهای مثبت در کودکان را تقویت نموده و رفتارهای منفی آنها را سرکوب مینمایند. البته برنامه های دیگری نیز وجود دارد که از آنها با نام فلورتایم یاد میشود و این برنامه ها میتوانند بر روی تقویت احساسات و مهارتهای اجتماعی این کودکان متمرکز شوند. در این برنامه ها از کارت و فلوچارتهای تصویری و انجام حرکات بدنی برای سایر المانهای دیداری برای یاد دهی به کودکان استفاده میشود.

درمان: مدارس خاص

برخی موارس خاص که برای کودکان مبتلا به این نوع اختلالات احداث شده اند خدمات و امکانات ویژه ای برای یاد دهی و آموزش به این نوع کودکان ارائه مینمانید. این مدارس میتوانند در یادگیری و پیشرفت این کودکان نقش موثرتری داشته باشند. برنامه های ویژه این مدارس برای کودکان مبتلا به اوتیسم شامل گفتار درمانی و یادگیری مسائل تخصصی و حرفه ای به صورت جدا گانه و منفرد میباشد. برخی از این مدارس دارای برنامه های آموزش فردی برای هر یک از کودکان به صورت جداگانه و کاملا مجزا میباشند. برخی از کودکان مبتلا به اوتیسم ممکن است مشمول خدمات ویژه ای باشند که از جمله آنها میتواند به شروع آموزش زود هنگام و برنامه های آموزشی گسترده اشاره نمود. اگر شما درباره کودک خود نگران هستید میتوانید از مدرسه بخواهید که به کودک شما خدمات آموزشی جداگانه ارائه نمایند.

درمان: استفاده از دارو

هیچ روش درمانی مشخصی برای اوتیسم وجود ندارد اما برخی داروها میتوانند برای درمان برخی از علائم اوتیسم مفید باشند. برای درمان برخی از اختلالات رفتاری شدید در این کودکان ممکن است از داروهایی که برای بیماران مبتلا به مشکلات روانی استفاده میگردد، استفاده شود. یکی از داروهایی که بدین منظور استفاده میگردد داروی Risperdal میباشد که دارای مجوز و تاییدیه FDA میباشد. این دارو برای مواردی مورد استفاده قرار میگیرد که فرد به خشونتهای رفتاری و وارد کردن صدمات به خود دچار باشد. اگر در این کودکان مشکلاتی همچون تشنجهای شدید و مکرر وجود داشته باشد از داروهای ضد اضطراب و ضد تشنج برای درمان آنها استفاده میگردد. در برخی مواقع نیز داروهای ضد افسردگی برای این کودکان تجویز میگردد. البته عکس العمل کودکان به این نوع داروها باید با دقت بسیاری مورد بررسی قرار گیرد.

درمان: پردازش حسی

کودکان مبتلا به اوتیسم ممکن است به شدت به صدا ، لمس، مزه، بینایی و یا بو حساس باشند، در این شرایط از روشهای پردازش حسی برای بهبود روند درمان آنها استفاده میشود این روش مشابه روش پردازش حسی اختلالات در بیماران روحی باشد. برای مثال ممکن است برخی از این کودکان به شدت به نور چشمک زن با رنگ روشن حساس باشند و در اثر دیدن چنین چیزی دچار اندوه و ناراحتی شوند و یا با صدای زنگ مدرسه مشکل داشته باشند و شنیدن آن این کودکان را ناراحت نماید. در مطالعات انجام شده در این زمینه مشاهده شده است که کمک به این کودکان برای تعدیل حالات روحی خود نسبت به عواملی که حسهای مختلف آنها را بر انگیخته مینماید میتواند در کنترل رفتار آنها و کاهش عکس العملهای مربوط به اوتیسم در آنها بسیار موثر باشد.

کودکان مبتلا به اوتیسم و برقراری ارتباط با تکنولوژی

حتی کودکانی که با مشکلات گفتاری مواجه هستند و یا اصلا صحبت نمیکنند به تکنولوژی عکس العمل نشان میدهند. ابزارهای جدیدی شبیه به تبلتها و گوشیهای هوشمند طراحی شده اند که میتوانند تصویر را به متن و یا حتی صوت تبدیل نمایند و آن را به گونه های مختلف به کودک ارائه نمایند. علاوه بر این ابزارها که به صورت مجزا برای کودکان مبتلا به اوتیسم طراحی شده است اپلیکیشنهایی نیز وجود دارد که مخصوص این نوع کودکان میباشد و این اپلیکیشنها میتوانند بر روی گوشیهای هوشمند و یا کامپیوترها نصب گردند.

اوتیسم و داشتن رژیم غذایی مناسب

بسیاری از کودکان مبتلا به اوتیسم با مشکلات گوارشی مواجه میباشند و این نوع مشکلات در این کودکان بسیار رایج است، بیش از 30% از کودکان مبتلا به اوتیسم دارای اختلالاتی هستند که به خوردن مواد غیر خوراکی مثل خاک و یا کاغذ تمایل دارند. برخی از والدین رژیم غذایی بدون گلوتیم و کیسین را برای کودکان مبتلا به اوتیسم خود مناسب میدانند، برخی دیگر از رژیمهای غذایی حاوی مکملهای غذایی مثل منیزیم و B6 استفاده میکنند. البته هیچ مستنداتی مبنی بر اینکه رژیم غذایی خاصی میتواند به بهبود اوتیسم کمک نماید وجود ندارد. شما میتوانید برای انتخاب رژیم غذایی مناسب برای کودک مبتلا به اوتیسم خود از پزشک کمک بگیرید.

روشهای درمانی غیر ارتدکس

وب سایتهای مختلف موجود در اینترنت مملو از روشهای درمانی غیر ارتدکس مختلف هستند که برای درمان کودکان مبتلا به اوتیسم پیشنهاد میشوند. بسیاری از والدین از روی یاس و نا امیدی به هریک از این روشها روی می آورند. اولین کاری که شما پس از مشاهده یک روش درمانی جدید در اینترنت باید انجام دهید آن است که با پزشک کودک خود و تیم درمان گر وی در رابطه با این روش مشورت نمایید. انجمن اوتیسم آمریکا لیستی از تمامی سوالاتی که والدین باید از یک موسسه ای که یک روش درمانی جدید برای اوتیسم ارائه نموده است بپرسند، ایجاد نموده است. برخی از روشهای درمانی که موسسات برای درمان اوتیسم پیشنهاد میکنند ممکن است برای کودک شما خطرناک باشد پس شما نباید به هیچ وجه بدون مشورت با پزشک اقدام به روی آوردن به این روشها بکنید.

چه دلیلی موجب بروز اوتیسم در کودکان میشود؟

محققان دقیقا نمی دانند چه مساله ای موجب بروز اوتیسم در کودکان میگردد اما تحقیقات ژنتیکی نشان میدهند که ژن در دچار شدن کودکان به این بیماری نقش دارد و این بیماری میتواند ریشه موروثی داشته باشد. تحقیقات همچنان بر روی تاثیر مواد شیمیایی موجود در محیط و بیماریهای مادر در هنگام بارداری در حال انجام میباشند. اوتیسم در کودکانی که به دیگر مشکلات ژنتیکی دچار هستند بسیار شایع میباشد، علاوه بر این مصرف برخی داروها در دوره بارداری احتمال دچار شدن کودک به اوتیسم را چندین برابر افزایش میدهد.

آیا واکسیناسیون میتواند در پیشگیری از بروز اوتیسم موثر باشد؟

هنوز هیچ ارتباط مشخصی میان اوتیسم و واکسنها یافته نشده است، البته تحقیقات علمی بسیاری در این زمینه انجام گرفته است. محققان تا کنون واکسنهای بسیاری را برای پیشگیری از اوتیسم مورد آزمایش قرار داده اند و برخی از آنها هم تا حدودی موثر بوده اند اما هیچ یک از آنها هنوز نتوانسته اند یک واکسن قطعی برای پیشگیری از اوتیسم بیابند. تحقیقات در زمینه شناسایی چنین واکسنی همچنان در حال انجام میباشد.

احتمال به دنیا آوردن فرزندان دیگر مبتلا به اوتیسم

افرادی که یک کودک مبتلا به اوتیسم دارند، 19% احتمال دارد که اگر فرزند دیگری به دنیا بیاورند باز هم به اوتیسم دچار باشد. خوب است بدانید که خانواده ای که دو کودک مبتلا به اوتیسم دارد احتمال آنکه فرزند سوم آنها نیز به اوتیسم دچار باشد بسیار زیاد میباشد. علاوه بر این در دو قلوهای پسر غیر همسان اگر یکی از آنها به اوتیسم دچار باشد 31% احتمال دارد که دیگری نیز به اوتیسم دچار باشد. در دو قولوهای پسر همسان زمانی که یکی از آنها به اوتیسم دچار باشد، 77% احتمال دارد که کودک دیگر نیز به اوتیسم دچار باشد.

زندگی افراد مبتلا به اوتیسم

کسانی که به اوتیسم شدید دچار هستند و یا به سندرم اسپارگر دچار میباشند عموما میتوانند تحصیلات خود را تا دبیرستان ادامه دهند و برای خود شغلی داشته باشند. موسساتی برای حمایت از این کودکان وجود دارد و در برخی مواقع مشاهده شده است که افراد دچار به مشکلات شدید اوتیسم توانسته اند با کمک این موسسات به دانشگاه بروند و به تحصیلات دانشگاهی نیز دست یابند. حتی در کودکانی که با مشکلاتی هوشی و یادگیری مواجه هستند روشهای آموزشی وجود دارد که پس از طی کردن دوره های آن این افراد قادر خواهند بود شغلی در منزل برای خود داشته باشند و از طریق آن بتوانند زندگی مستقلی برای خود داشته باشند.

تگها:

اوتیسم- درمان اوتیسم- انواع اوتیسم- علائم اوتیسم- کودکان مبتلا به اوتیسم- دلایل دچار شدن کودکان به اوتیسم- شناسایی اوتیسم در کودکان- پیشگیری از اوتیسم- اختلالات رفتاری ناشی از اوتیسم- نشانه های اوتیسم در کودکان